Piotr Czajkowski, ros. Пётр Ильич Чайковский (ur. 7 maja [25 kwietnia s.s.] 1840 r. w Wotkińsku, zm. 6 listopada [25 października s.s.]1893 w Sankt Petersburgu) – rosyjski kompozytor. Twórczość Czajkowskiego wywarła silny wpływ na dalszy rozwój muzyki rosyjskiej.

Studiował między innymi pod kierunkiem Antona Rubinsteina i N. I. Zaremby. Ukończył konserwatorium w Petersburgu w 1866 r. Jego pracą dyplomową była Oda do radości do tekstu F. Schillera. W następnym roku został profesorem teorii muzyki w konserwatorium w Moskwie. Na tym stanowisku pozostał 11 lat, był to okres dużej aktywności twórczej Czajkowskiego. Powstałe wówczas kompozycje świadczą o dojrzewaniu indywidualnego stylu kompozytora. Kryzys psychiczny związany z nieudaną próbą założenia rodziny spowodował wyjazd Czajkowskiego na dłuższy czas za granicę. W latach 1877-78 w Szwajcarii ukończył pracę nad dwoma dziełami: Symfonią f-moll i operą liryczną Eugeniusz Oniegin według poematu A. Puszkina. Pomoc materialna zaprzyjaźnionej z kompozytorem mecenas sztuki, Nadieżdy von Meck, umożliwiła mu poświęcenie się wyłącznie pracy twórczej. W latach 1880-90 ugruntowała się sława kompozytora, który jako dyrygent odbył tournée koncertowe po wielu krajach Europy. Na Uniwersytecie Cambridge otrzymał tytuł doktora h.c.
Muzyka Czajkowskiego odznaczająca się doskonałością rzemiosła, łączy osiągnięcia zachodniej techniki kompozytorskiej z pierwiastkami narodowymi. Uprawiał przede wszystkim formy muzyki symfonicznej i operowej. Twórczość symfoniczna Czajkowskiego jest przykładem połączenia romantycznych założeń programowych z klasycystyczną jasnością formy.
|